23 Eylül 2011 Cuma

Sauskamuva Antlaşması


Šauškamuṷa Antlaşması: IV Tutḫaliįa ile Amurru kralı Šauškamuṷa arasındadır. İki nüsha ele geçmiştir.
A nüshası son düzenlemeye göre
A : KUB XXIII 1+37+XXX1 43+670/v+720v+93w
B : KUBVIII 82+1198/u+1436/u+Bo 69/821
A.Götze,OLZ (Orientalische Literaturzeitung ) Berlin-Leipzig 1929 Sy.832 vd.
F.Sommer, AU ( Die Ahhijava-Urkunden ) München 1932 Sy.320-327
O.Saemerenyi, OA ( Oriens  Antiqous ) Budapeşt  1945 Sy. 113 vd.
H.Otten-C.Kühne, StBoT  16  ( Der  Šaušqamuṷa Vertrag) 1971
A nüshası  II sütunlu bir tablettir. Yazı, metnin sol kenarına kadar taşmaktadır. Üzerinde bir çok silinti, düzeltme ibareleri olduğu için bazı bilim adamları tarafından (Sommer, AU) Haklı olarak müsvette olarak nitelendirmiştir.
B nüshası tek sütunlu bir tablettir. Bu tabletin sadece sağ üst köşesi elimize geçmiştir. …/u,…/v numaraları ile envanteri yapılan fragmanlar, 1962 yılında Winckler ve Macridi tarafından yapılan eski kazıların döküntüleri  arasında, büyük tapınağın doğu mahzeninin önünde bulundu. Antlaşma metni  I. Sütun 1-7 satırları arasında sülale sırası konusunda önemli bilgiler vermektedir. Aynı zamanda tarihi bilgileri de ihtiva etmektedir. Bu metnin önemini daha da artırmaktadır.
Amurru: Kuzey Suriye’de Lübnan’ın kuzeyindedir. Amurru ülkesi daima Hititlilerle Mısırlılar arasında savaş konusu olmuştur.
En eski Amurru Kralı Abdi-Aširta’dır. Hitit’de çağdaşı III. Tutḫaliįa’dır.
Oğlu Aziru Hitit’de çağdaşı I. Šuppiluliuma’dır.
Oğlu Duppi-Tešup Hitit’de çağdaşı II. Muršili’dir.
B/Pentešina (ZAG.ŠEŠ-na) Hitit’de çağdaşı III. Ḫattušili’dir.
Oğlu ᵐᴰIŠTAR-muṷa’nın Hitit’de çağdaşı IV Tutḫaliįa’dır.
KURᴵᴰŠeḫa : Hitit merkezinin güneyinde veya batısındadır.
M.Garstang, Index of Hittite Names ,London 1923 [Klikya’da Saros(Seyhan)]
A.Götze; Kleinasien, 1957  [Maindros/Büyük Menderes/Frigya ve Karya]
E.Laroche, Les Noms des Hittite [Maindros/Büyük Menderes/Frigya ve Karya]
G.Gurney, Geography of the Hittite Empire, London 1959 [Misya/Kalkos(Bakırçay)]
McQueen, 1968 [Misya/Makestos (Simavçay)]

A KUB XXIII 1 Vs. I-II Rs. III-IV

Vs. I
1             [                 ᶬTu-ut-Ϧa-li-i]a LUGAL.GAL
2             [              ᵈUT]U URU A-ri-in-[na]
3             [      KUR ᵁᴿᵁ Ϧ]a-at-ti UR.S[AG]
4
5
6             [      ᶬT]u-ut-Ϧa-li-įa  L[UGAL.GAL]
7             [LUGAL KUR ᵁᴿᵁ Ḫ]a-at-ti UR.SAG [         ]
8             [tu-uk ᵐIŠT]AR-mu-u-ųa-an ᴰUTUᵟ[ᴵ ŠU-ta AS_BAT]
9             [nu-ud-du-za ᴸ]ᵁḪA_DA_A_NU i-įa-n[(u-un)] KUB VIII 82
10           [(nu-ut-ta iš)]-Ϧi-ú-la-aš  ku-it [tup-pί
11           [i-įa-nu-un] nu-kán tup-pί-aš [
12           [le-e ųa-aϦ]-nu-ší
13           [                     ]KURᵁᴿᵁA-mur-ra  Ú[-UL (IŠ_TU ᴳᴵᵟT)]UKUL
14           [ŠA KURᵁᴿᵁḪa-)]at-ti  tar-aḫ-ḫa[-an]  e-eš-ta
15           [                    ku-ṷ]a-pί  IT_TI  A_BI  A_BI  ᴰUTUᵟᴵ
16           [ᵐŠu-up-pί-lu]-li-[(u-m)a] I_NA  KURᵁᴿᵁḪa-at-ti
17           [                                           ]KUR  KUR ᴴᴵ·ᴬ   ᵁᴿᵁA-mur-ra  nu-u-ṷa
18           [ku-u-ru-u]r  e-eš-ta  ÌRᴹᴱᵟŠA  LUGAL  Ḫur-ri-at
19           [                  ]nu-uš-ši  ᵐ[A-]zi-ra-aš  QA_TAM_MA
20           [(pa-aḫ-ḫa-aš-t)]a-at  IŠ[(_T)]U               ᴳᴵᵟTUKUL-ma-an-za-an
21           [Ú_UL  tar]-aḫ-ta  nu[ᵐA-]zi-ra-aš  A_BA_A_BI_KA
22           [ᵐŠu-up-pί-]lu-li-u-ma-an AŠ_ŠUM  EN_UT_TA  PAP-aš-ta[       ]
23           [KURᵁᴿᵁḪa-a]t-ti-įa   pa-aḫ-ḫa-aš-ta
24           kat-ta-įa  ᵐMu-ur-ši-li-in  AŠ_ŠUM  EN_UT_TA
25           pa-aḫ-ḫa-aš-ta  KURᵁᴿᵁḪa-at-ti-įa  ni-aš-ta
26           nu IT_TI  KURᵁᴿᵁḪa-at-ti  Ú_UL  ku-it-ki
27           ṷa-aš-ta-š
28           GIM-an-ma  ᵐNIR.GÁL-iš ŠEŠ  A_BI  ᴰUTUᵟᴵ
29           LUGAL-iz-zi-at  nu-uš-ši  LÚᴹᴱᴽ KURᵁᴿᵁA-mur-ra
30           IGI-an-da  ṷa-aš-te-er  nu-uš-ši a-pa-a-at
31           ṷa-a-tar-na-aḫ-ḫi-ir  a-aš-ši-įa-an-na-aš-ṷa-an-na-aš
32           ÌRᴹᴱᴽ e-šu-en  ki-nu-un-ma-ṷa-tu-za  Ú_UL  ÌRᴹᴱᴽ
33           na-at-kán  A_NA  LUGAL  KURᵁᴿᵁMi-iz-za-ri-i  EGIR-pa-an-da
34           ti-i-e-er  nu  ŠEŠ A_BI  ᴰUTUᵟᴵ  ᵐNIR.GÁL-iš
35           LUGAL  KURᵁᴿᵁMi-iz-za-ri-įa  A_NA  LÚᴹᴱᴽKUR A-mur-ra
36           še-er  za-aḫ-ḫi-ir  na-an-za-an  ᵐNIR.GÁL-iš
37           tar-aḫ-ta  KURᵁᴿᵁA-mur-ri-įa  IŠ_TU  ᴳᴵᴽTUKUL
38           ar-ḫa  ḫar-ga-nu-ut  na-at-za  ÌR-na-ah-ta
39           nu  I_NA KURᵁᴿᵁA-mur-ri  ᵐŠa-pί-li-in  LUGAL-un  DÙ-at
40           GIM-an-ma-za                 ᵐNIR.GÁL-iš ŠEŠ  A_BI  ᴰUTUᵟᴵ
41           DINGIRᴸᴵᴹ-iš  ki-ša-at  nu  A_BI  ᴰUTUᵟᴵ
42           ᵐḪa-at-tu-ši-li-iš  LUGAL-iz-zi-at
43           nu  ᵐŠa-pί-li-in  ar-ḫa  ti-it-ta-nu-ut
44           ᵐPί-en-te-ši-na-an  A_BU_KA  I_NA  KUR  A-mur-ri
45           LUGAL-un  DÙ-at  nu  A_BI  ᴰUTUᵟᴵ  PAP-aš-ta
46           KURᵁᴿᵁKÙ.BABBAR-ti-įa  pa-aḫ-ḫa-aš-ta
47           nu IT_TI  KURᵁᴿᵁKÙ.BABBAR-ti  Ú_UL  ku-it-ki
48           ṷa-aš-ta-aš
Vs. II
1             [nu-ut-t]a  LUGAL.GAL  tu-uk  ᴰIŠTAR_A.A-an  ŠU-ta  AṢ_BAT
2             [nu-ud-d]u-za  ᴸᵁḪA_DA_A_NU  DÙ-nu-un  nu-ut-ta  NIN_ḽA  DAM-an
3             pί-iḫ-ḫu-un  nu-ut-ta  I_NA  KURᵁᴿᵁA-mur-ri  LUGAL-un  DÙ-nu-un
4             nu  AŠ_ŠUM  EN-UT_TI  ᴰUTUᵟᴵ  PAP-ši  kat-ta-įa  DUMUᴹᴱᴽ DUMU.DUMUᴹᴱᴽ
5             NUMUN ŠA  ᴰUTUᵟᴵ   AŠ_ŠUM  EN_UT_TI  PAP_ši
6             ta-ma-i-za  EN_UT_TA  li-e  i-la-li[-ia-ši
7             ka-a-aš-ta  me-mi-aš  ŠA_PAL  NI_EŠ  DINGIRᴸᴵᴹ  ki-it-ta-ru
8             tu-uk-ma-za [ᵐ]ᴰIŠTAR_A.A-an  ᴸᵁḪA_DA_A_NU  ku-it  DÙ-nu-un
9             nu  ᴰUTUᵟᴵ    AŠ_Š[UM  E]N_UT_TI  pa-aḫ-ši  kat-ta-įa  DUMUᴹᴱᴽ DUMU.DUMUᴹᴱᴽ
10           NUMUN  ŠA  ᴰUTUᵟᴵ    AŠ_ŠUM  EN_UT_TI  pa-aḫ-ši  ŠEŠ ᴴᴵ·ᴬ ᴰUTUᵟᴵ -ma
11           ku-i-e-eš  [š]a-ku-ṷa-šar-ru-uš  DUMUᴹᴱᴽ  ᴽᴬᴸ·ᴹᴱᴽI_ŠAR_TI-įa  ku-i-e-[eš]
12           ŠA  A_BI  ᴰUTUᵟᴵ  nam-ma-įa  ku-it  ta-ma-i  NUMUN  LUGAL_UT_[TI]
13           ᴸᵁ·ᴹᴱᴽPa-aḫ-ḫur-ši-iš-ta ku-i-e-eš  nu-za  a-pί-įa
14           AŠ_ŠUM  EN_UT_TI  li-e  ku-in-ki   i-la-li-įa-ši
15           Š[A  ᵐM]a-aš-tu-ri  i-ṷa-ar  li-e  i-įa-ši
16           [ᵐM]a-aš-tu-ri-iš  ku-iš   LUGAL  KUR  ᴵᴰŠe-e-ḫa  e-eš-ta
17           na-an  ᵐNIR.GÁL-iš  da-a-aš  na-an-za-an  ᴸᵁḪA_DA_A_NU  DÙ-at
18           nu-uš-ši  ᶠDINGIRᴹᴱᴽ_IR  NIN_ŠU  DAM-an-ni  pί-eš-ta
19           na-at  I_NA  KUR  ᴵᴰŠe-e-ḫa  LUGAL-un  i-įa-at
20           GIM-an-ma-za   ᵐNIR.GÁL-iš   DINGIRᴸᴵᴹ-iš  k[i-ša-at]
21           nu-mu  ᵐÚR-ḫi-ᴰ<U>-up-aš  DUMU  ᵐNIR.GÁL  LUGAL-iz[-zi-at]
22           [                 ]x  A_NA   ᵐÚR-ḫi-ᴰU-up  LUGAL-iz-na-tar  ar-ḫa  ME-aš
23
24           [ᵐMa-aš-d]u-ri-iš-ma-kán  ku-pί-įa-[ti-in  ku-up-ta]
25           └na-an ┘ da-at-ta  ku-iš  ᵐ NIR.GÁL[-iš
26           ᴸᵁḪA_DA_A_NU-į[a-a]n  ku-iš  DÙ-at  nu [nam-ma  a-pί-el  DUMU_ŠU
27           ᵐÚR-ḫi-ᴰU-up -an  Ú_UL  pa-aḫ-ḫa-aš[-ta
28           nu-kán  ɤɤ  ku-pί-įa-ti-in  ɤɤ  ku-up-ta  na-aš  A_NA  A_BI_IA  EGIR-an  ti-įa-at[
29           ᴸᵁpa-aḫ-ḫur-ši-in-pát  pa-aḫ-ḫa-aš-ḫi  ᴸᵁpa-ḫur-ši-įa-aš-ma-ṷa DUMU-x ku-it DÙ-mi nu  zi-iq-qa          ku-at-qa
30           ŠA  ᵐMa-aš-tu-ri  i-ṷa-ar  i-įa-ši
31           nu  A_NA  ᴰUTUᵟᴵ ku-iš-ki  na-aš-ma  A_NA  DUMUᴹᴱᴽ DUMU.DUMUᴹᴱᴽ
32           [NUMU]N  ŠA  ᴰUTUᵟᴵ  ú-ṷa-i  ku-iš-ki  ú-da-i
33           zi-ik-ma  ma-a-an  ᵐᴰIŠTAR-A.A-aš
34           QA_DU DAM <ᴹ>ᴱᴽ_KA  DUMUᴹᴱᴽ_KA  ÉRINᴹᴱᴽ_KA  ANŠE.KUR.RAᴹᴱᴽ_KA 
35           ša-ku-ṷa-šar-ri-i└t┘ └ZI┘-it  Ú_UL  ṷa-ar-iš-ša-at-ta
36           nu-uš-ši  QA_DU  DAM[ᴹᴱᴽ_KA  D]UMU ᴹᴱ[ᴽ_K]A  še-ir  Ú_UL  ak-ti
37           ne-it-ta  ŠA_PAL  NI_E[Š  DINGIR ᴸ]ᴵᴹ  GAR-ru
38
39           ᴰUTUᵟᴵ  AŠ_ŠUM   EN_UT_TI  pa-aḫ-ši  kat-ta[-įa  N]UMUN ŠA  [ᴰUTUᵟᴵ
40           AŠ_ŠUM   EN_UT_TI  pa-aḫ-ši  ta-ma-i[(-)
41           AŠ_ŠUM   EN_UT_TI  li-e  i-la-li[-ia-ši
42           ma-a-an-na-kán  I_NA KURᵁᴿᵁ
43           ša-ra-a  ıš-pár-za-zi[
44           nu-kán  pa-ra-a  li-e[
45           KUR.KA  ṷa-ar  i[š-
46           nu  A_NA   ᴰUTUᵟ[ᴵ
47           A_NA   ᴰUTUᵟᴵ  [
48           nu  ma-a[-an
49           ma-a[-
Rs III
1             [
2             [
3             nu  x[
4             ki-iš-t[a  (-)
5             ŠA_PAL    NI_┌EŠ  DINGIR┐ᴸᴵᴹ
6             A_NA  ᴸᵁ·ᴹᴱᴽ ᵁᴿᵁḪa-at-ti-įa[
7             an-da  ú-e-ri-at-ta-at [
8             nu-ut-ták-kán  ma-a-an LÚᵁᴿᵁḪa-at-t[i(-)
9             an-da  ta-me-ik-zi  na-aš-šu   ŠEŠ.LUG[AL
10           na-aš-ma  DUMU.LUGAL  na-<aš->ma  BE_LU  na-aš-ma  EGIR-iz-z[i-iš
11           ḫa-an-te-iz-zi-iš  ÙKU-aš
12           nu-ut-ták-kán  ŠA  ᴰUTUᵟᴵ  ku-it-ki
13           ɤɤ  ku-ug-gur-įa-u-ṷa-ar   EGIR-pa  an-da  ú-da-i
14           na-aš-ma-ták-kán  ᴰUTUᵟᴵ  ku-it-ki
15           ḪUL-an-ni  kat-ta  ma-ni-įa-aḫ-zi
16           nu-kán INIM-an   A_NA  ᴰUTUᵟᴵ  li-e
17           ša-[an-n]a-at-ti  A_NA  ᴰUTUᵟᴵ -an me-mi
18           nu  [ka-a-aš] me-mi-aš  ŠA_PAL  NI_EŠ  DINGIR  GAR-ru
19           [AŠ_ŠUM E]N_UT_TI  pa-aḫ-ši
20           [LUGAL-iz]-za-na-tar
21           [                z]-i[k]-za  LUGAL  ᵁᴿᵁKÙ.BABBAR-ti  [e-eš]
Rs. IV
1             LUGALᴹᴱᴽ-įa-mu  ku-i-e-eš  ᴸᵁMI_IḪ[_RU_T]I [
2             LUGAL ᵁᴿᵁMi-iz-ri-i  LUGAL  KUR  Ka-ra-an-du-ni-aš
3             LUGAL  KUR  Aš-šur  LUGAL  KUR  Aḫ-ḫi-įa-u-ṷa-įa
4             ma-a-an  LUGAL  KUR Mi-iz-ri-i  A_NA  ᴰUTUᵟᴵ  ták-šu-ul
5             tu-uq-qa-aš  ták-šu-ul  e-eš-du
6             ma-a-an-ma-a-aš  A_NA  ᴰUTUᵟᴵ  ku-ru-ur
7             tu-uq-qa-aš  ku-ru-ur  e-eš-du
8             ma-a-an-na  LUGAL  KUR  Ka-ra-an-du-ni-aš
9             A-NA  ᴰUTUᵟᴵ  ták-šu-ul                tu-uq-qa-aš
10           ták-šu-ul  e-eš-du  ma-a-an-ma-aš  A_NA  ᴰUTUᵟᴵ 
11           ku-ru-ur  tu-uq-qa-aš  ku-ru-ur  e-eš-du
12           LUGAL  KUR  Aš-šur  A_NA  ᴰUTUᵟᴵ  GIM-an  ku-ru-ur
13           tu-uq-qa-aš  QA_TAM_MA  ku-ru-ur  e-eš-du
14           tu-el-kán  ᴸᵁDAM.GÀR  ŠÀ  KUR Aš-šur  li-e
15           pa-iz-zi a-pί-el-ma-kán  ᴸᵁDAM.GÀR
16           ŠA  KUR.KA  li-e  tar-na-at-ti
17           KUR.KA-aš-kán  iš-tar-na   ar-ha  li-e  pa-iz-zi
18           ma-a-an-ma-aš-ták-kán  ŠÀ  KUR.KA-ma  ú-iz-zi  na-an  an-da  e-ep na-an  A_NA  ᴰUTUᵟᴵ   ar-ha
up-pί  ka-a-aš-ta  INIM-aš  GAM  [NI_EŠ  DINGIRᴸᴵᴹ  GAR-ru]
19           ᴰUTUᵟᴵ   ku-it  LUGAL  KUR Aš-šur  ku-ru-ra-an-ni  da-aḫ-ḫu-un  nu-un  ᴰUTUᵟᴵ   GIM-an KARAŠ ANŠE.KUR.RA x[     ] x i-įa-ši
20           ɤɤ  ti-eš-ša-še-ki[ši]  A_NA  ᴰUTUᵟᴵ-įa-aš  GIM-an ɤɤ  ḫu-u-ta-aš  ɤɤ  ú-pa-ḫi-li-eš-ša tu-uq-qa-aš QA_TAM[_MA
21           ɤɤ  ḫu-u-ta-aš  ɤɤ  [ú]-pa-ḫi-li-eš-ša  e-eš-du  nu-un  KARAŠ  ANŠE.KUR.RA  ša-ku-ṷa-aš-ša-ri-it Z[I-it
22           ɤɤ  ti-eš-ša-eš-ki  ka-a-aš-ta  INIM-aš  GAM  NI_EŠ  DINGIRᴸᴵᴹ  GAR-ru
23           [ŠA  KUR Aḫ-ḫi-]įa-u-ṷa-aš-ši  ᴳᴵᴽMÁ  pa-a-u-an-zi  l[i-e
24           [                          ]x  pa-ra-a-ma-aš-kán  ku-ṷa-pί  na-a-[
25           [                          ]xxx  DINGIRᴸᵁᴹ  ŠA  KURᵀᴵ_K[A
26           [                               ]x É.[GA]L ᴸᴵᴹ  x[


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder